Zawartość
- Wrodzone zachowanie
- Przykład zachowania wrodzonego
- Wyuczone zachowanie
- Przykład wyuczonego zachowania
- Złożone zachowanie
Zachowanie zwierząt jest tym, co robią lub czego nie robią zwierzęta. Różnica między zachowaniem wrodzonym a wyuczonym polega na tym, że zachowania wrodzone to te, w które zwierzę angażuje się od urodzenia, bez żadnej interwencji. Wyuczone zachowanie to coś, co zwierzę odkrywa metodą prób, błędów i obserwacji. Najbardziej wyuczone zachowanie pochodzi z uczenia rodziców zwierzęcia lub poprzez eksperymenty w samym środowisku.
Wrodzone zachowanie
Instynkt to potężna siła w świecie zwierząt. Określa zachowania niezbędne do przetrwania, zwłaszcza u gatunków, które nie otrzymują zbyt wielu wskazówek od rodziców. Te zachowania są genetycznie zaprogramowane w zwierzęciu; zachowanie wrodzone jest dziedziczne, przekazywane z pokolenia na pokolenie przez geny, a także jest nieodłączne, co oznacza, że nawet jeśli zwierzę jest hodowane w izolacji, nadal będzie zachowywać się w określony sposób; i stereotypowe, co oznacza, że za każdym razem robi się to w ten sam sposób. Zachowania wrodzone są również nieelastyczne i nie są modyfikowane przez doświadczenie, a ostatecznie ulegają skonsumowaniu, co oznacza, że zachowanie jest w pełni rozwinięte od urodzenia zwierzęcia.
Przykład zachowania wrodzonego
Młode żółwie morskie są jednym z najlepszych przykładów wrodzonych zachowań. Wylęgają się, nigdy nie widząc swoich rodziców, więc nie ma możliwości uzyskania wyuczonego zachowania, jednak pisklęta żółwi morskich instynktownie wykopują się z zakopanego inkubatora. Mimo że wykopywanie trwa kilka dni, pisklętom zajmuje wystarczająco dużo czasu, aby wyjść na zewnątrz w nocy, kiedy bezpieczniej jest walczyć w kierunku morza. Nie ma rodziców, którzy powiedzieliby im, że muszą czekać do zmroku lub że powinni dotrzeć do morza. Jest to po prostu wrodzona wiedza, instynkt, który popycha ich do działania.
Wyuczone zachowanie
Wyuczone zachowania pochodzą z doświadczenia i nie były obecne u zwierzęcia od urodzenia. Dzięki próbom i błędom, wspomnieniom z przeszłych doświadczeń i obserwacji innych zwierząt, uczą się wykonywania określonych zadań. Ogólnie rzecz biorąc, wyuczone zachowania nie są dziedziczone i muszą być nauczane lub nauczane przez każdą osobę; są zewnętrzne, to znaczy nie występują u zwierząt trzymanych w izolacji od innych lub z dala od możliwości prób i błędów. Są wymienne - mogą się zmieniać w czasie - w przeciwieństwie do sztywnego powtarzania wrodzonych zachowań. Wyuczone zachowania można również dostosować do zmieniających się warunków i mają one charakter progresywny, to znaczy zachowanie można poprawić poprzez praktykę.
Przykład wyuczonego zachowania
Pszczoły są interesującym przykładem wyuczonego zachowania. Chociaż pszczoły mają wrodzone pragnienie znalezienia nektaru, uczą się one kojarzyć kolory z pożywieniem, którego szukają. W eksperymentach wodę cukrową umieszczono na żółtej płytce, podczas gdy zwykłą wodę umieszczono na niebieskiej płytce. Pszczoły dowiedziały się, że żółte naczynie zawiera pożywienie i odwiedziły je, ignorując niebieskie naczynie, nawet gdy zmieniano położenie naczyń. Jednak gdy zwykła woda została umieszczona na żółtym talerzu, a woda z cukrem na niebieskim talerzu, pszczoły nadal odwiedzały żółty talerz, dopóki nie dowiedziały się metodą prób i błędów, że to, czego chcą, jest teraz na niebieskim talerzu.
Złożone zachowanie
Definiowanie zachowania jest w rzeczywistości bardziej skomplikowane niż „wrodzone” lub „wyuczone”. Większość zachowań jest połączeniem tych dwóch, nie są one całkowicie wrodzone ani w pełni wyuczone. Na przykład niektóre wrodzone zachowania - takie jak latanie na owadach - można poprawić z czasem i poprzez doświadczenie. Koniki polne potrafią latać od urodzenia, ale rozwijają się wraz z praktyką i ostatecznie uczą się zużywać mniej energii, aby wykonać ten sam lot. To samo z pewnością dotyczy źrebiąt, które rodzą się ze znajomością chodzenia, ale wciąż potrzebują czasu, aby nauczyć się obsługiwać nogi.